Ο Στέλιος Ζαχαρούδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε σχέδιο, γραφιστικές τέχνες και διακόσμηση εσωτερικών – εξωτερικών χώρων. Την περίοδο 1978-1983 πραγματοποίησε σπουδές ζωγραφικής με καθηγήτρια τη ζωγράφο EVA BATSLACOVA στη Σχολή Καλών Τεχνών της Πράγας, Τσεχοσλοβακία. Παράλληλα στο Τμήμα Σκηνογραφίας της ίδιας σχολής παρακολούθησε μαθήματα σκηνογραφίας και ενδυματολογίας θεάτρου.
Κατά την παραμονή του στο Μόναχο Δ. Γερμανίας και στη συνέχεια στη Νέα Υόρκη κοντά στο ζωγράφο A. CACOSIAN, γνώρισε και μελέτησε τις νέες τάσεις της ζωγραφικής που επηρέασαν και τη δική του πορεία.
΄Εργα του έχουν παρουσιαστεί σε 12 ατομικές και 15 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Για τον Στέλιο Ζαχαρούδη έγραψαν…
Heinz Ohff Καθηγητής Ιστορίας της τέχνης Μονάχου Το 1981
Στους πίνακες της παλιότερης δουλειάς του εντάσσεται στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό αναπτύσσει ένα κεντρικό πυρήνα χρώματος που αλλού εκτινάσσεται προς τα άκρα και αλλού απλώνεται ήρεμα σε όλη την επιφάνεια του πίνακα. Στην νέα του δουλειά η οποία είναι ανθρωποκεντρική σχηματοποιούνται φιγούρες ανθρώπων οι οποίες συμπλέκονται με την πανδαισία των χρωμάτων της όλης επιφάνειας.
A.CACOSIAN Ζωγράφος Ν. Υόρκη Το 1983
Με την ζωγραφική του Ζαχαρούδη νιώθουμε την πλατειά ανάσα της ελευθερίας και την γνώση φόρμας και χρώματος.
JEAN FRANCOIS Academie de Paris 1981
Ο Ζαχαρούδης με μια αλληγορική απεικόνιση που την ελευθερώνει τελείως από το αντικείμενο του κατορθώνει να φθάσει σε μια εξπρεσιονιστική δύναμη και ένα χρωματικό λυρισμό στα ανεικονικά του τοπία. Επίσης όπου το figurative είναι έκδηλο πάλι ο λυρισμός κυριαρχεί και μία υποβλητική αφαίρεση πάνω στην φόρμα
Μαυρογένη Σταυρούλα Ιστορικός τέχνης Το 2003
Αν δεχθούμε τα λόγια του Van Dongen πως «ο πίνακας πρέπει να είναι κάτι να είναι κάτι ερεθιστικό και να υμνεί τη ζωή, αφού αυτή κατά βάση είναι σκοτεινή και θλιβερή» τότε το έργο του Στέλιου Ζαχαρούδη αποτελεί τον εκφραστή αυτής της άποψης. Ο άνθρωπος και η μοίρα του είναι το κατεξοχήν θέμα του καλλιτέχνη. Ανθρώπινες μορφές σε κάθε στιγμή της καθημερινότητάς τους, απεικονίζονται έξω από τη φαντασμαγορία του ιδεατού, με πρόσωπα εξουθενωμένα, αλλά και γεμάτα τρυφερότητα. Οι έντονες γραμμές, που διαγράφουν τα μέλη του σώματός τους, τους κάνουν να μοιάζουν με μαριονέτες. Είναι εμφανής η θέληση του να απεικονίσει εσωτερικές καταστάσεις, να αποκαλύψει προκλήσεις του ενστίκτου και των σκοτεινών περιοχών του υποσυνείδητου, που μπορούν να μορφοποιηθούν μόνο με την απλοποίηση, τον παραμερισμό των αντικειμενικών δεδομένων της φυσικής πραγματικότητας, με την οργάνωση του χώρου χωρίς τους κανόνες της προοπτικής και με την ένταση του αντιρεαλισμού. Πολλές φορές καταφεύγει στην παραμόρφωση των προσώπων, καθώς οι εικόνες του συγκροτούν φόρμες κλεισμένες στην αρχή με λεπτά και αργότερα με παχιά περιγράμματα. Είναι προφανείς στο έργο του οι επιρροές των βυζαντινών ψηφιδωτών, της ατμοσφαιρικότητας που παρέχει η μάσκα, καθώς και των μεσαιωνικών βιτρώ με τις μεταλλικές διαχωριστικές ράβδους. Επιφάνειες επενδυμένες με έντονα φωσφορικά χρώματα, όπως το κόκκινο, το κίτρινο, το μπλέ και το πράσινο, καθώς και ισχυρές αντιθέσεις φωτός και σκιάς, είναι έκδηλες σε όλο το έργο του. Ελεγχόμενες πινελιές με την ποιότητα του ιδεογράμματος και την εκφραστική δύναμη της απλοποιημένης ζωγραφικής φόρμας συναρμόζονται σαν σπασμένα δοκάρια με την λογική της αρχιτεκτονικής δημιουργώντας μια ανεξίτηλη αίσθηση φθοράς αλλά και μονιμότητας. Καθώς οι γραμμές τους είναι πιο « κοφτερές» και οι φόρμες πιο γωνιώδεις, η σύνθεση αποκτά επιθετικότητα και οξύτητα. Ο θεατής παρασύρεται από τη «σκληρή» κίνηση του πινέλου ,που επιβεβαιώνει τη ζωγραφική πράξη ως φυσική χειρονομία, ως Action Painting. Άλλα πάλι έργα βασίζονται στο συνδυασμό ζωγραφισμένων εικόνων, αλλά και “images trouvees” και αντικειμένων μιας υποαισθητικής κατηγορίας – άμμος, ξύλα, κουρέλια, εφημερίδες- που έχασαν την παλιά τους ταυτότητα και γίνονται αναπόσπαστο μέρος της σύνθεσης. Ο Στέλιος Ζαχαρούδης κατορθώνει να ενοποιήσει φθαρτά υλικά που εκτόπισε ο πολιτισμός μας και συγκεκριμένα γεγονότα όπως αποτυπώθηκαν στους τίτλους των ειδήσεων, αναπλάθωντάς τα με τις εκφραστικές ιδιότητες του χρώματος. Ετσι εκφράζει την τάση των καιρών να συνθλίψει τον χρόνο μέσα στο παρόν δημιουργώντας το απόλυτο τώρα.
Έφη Σκυλίτση MA Arts Critism Το 2004
Μιλώντας για το ζωγράφο Στέλιο Ζαχαρούδη δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να θεωρήσουμε το σημείο στο οποίο έχει φτάσει καταληκτικό, γιατί ο Ζαχαρούδης είναι ένας ζωγράφος που αγαπά την εξέλιξη. Τελειώνοντας μια σειρά έργων που ο ίδιος ονομάζει ενότητες, στις οποίες ασχολείται διεξοδικά με ένα θέμα, προχωράει σε άλλες , χρησιμοποιώντας τελείως διαφορετικές τεχνικές και παίρνοντας την έμπνευσή του από τελείως διαφορετικές πηγές. Από την αρκετά συντηρητική και λεπτομερή απεικόνιση των λιμανιών της δεκαετίας του ΄80, όπου ερευνά τη φύση και το αστικό τοπίο, διοχετεύει την ενέργειά του στην ανθρώπινη μορφή και φιγούρα. Με εφόδια την εμπλουτισμένη με αποθέματα βυζαντινής παράδοσης πλαστική του μνήμη, τη προσωπική του μελέτη πάνω στα χρώματα και την ποικιλία των υλικών που ο ίδιος παράγει και χρησιμοποιεί, αλλά και την επιρροή του από τον θεατρικό χώρο και τον Γερμανικό και Αμερικάνικο εξπρεσιονισμό, ζωγραφίζει πρόσωπα, αλλά πιο εύστοχα και άλλα ίσως λιγότερο, όμως πάντα διανθισμένα με ένα προσωπικό ενδιαφέρον. Καθώς η εξέλιξη αναπόφευκτα οδηγεί στην αφαίρεση , ο Ζαχαρούδης αρχίζει να αφαιρεί από το πρόσωπο και τη φιγούρα κρατώντας κυρίως δραματικά περιγράμματα, τοποθετημένα σε ευφάνταστο φόντο. Το φόντο παρουσιάζει και από μόνο του εικαστικό ενδιαφέρον, δίνοντας μια μεγαλύτερη ενότητα στο σύνολο, καθώς δημιουργείται με ποικίλες τεχνικές και υλικά, όπως χαρτί, γάζα, ξύλο, σήτα, μουσαμά, άμμο κ.α. Κάποια απ΄ αυτά τα πρόσωπα είναι απλοϊκά στην εκτέλεσή τους, σχεδόν παιδικά, κρατώντας όμως μια πνευματικότητα που η βυζαντινή αγιογραφία μας δίδαξε πως εκφράζεται κυρίως μέσω των ματιών. Τα μάτια φαίνεται να παίζουν μεγάλο ρόλο στα πορτραίτα του Ζαχαρούδη, εκφράζοντας άλλοτε λύπη, άλλοτε πόνο, άλλοτε χαρά ή αδιαφορία, δημιουργώντας κατά κάποιο τρόπο ένα πέρασμα ανάμεσα στον καλλιτέχνη και τον θεατή. Η εμμονή με την πρωτοτυπία είναι μια έννοια πλέον ξεπερασμένη στην τέχνη, καθώς τα περισσότερα πράγματα έχουν ήδη γίνει και πλέον μόνο προς τα πιθανά νέα υλικά και στην τεχνολογία θα ΄πρεπε ίσως να αποταθούμε για να μας δώσει κάτι καινούργιο. Ας μου επιτραπεί εδώ να σημειώσω ένα μέρος από την ουσιαστική και διεισδυτική ματιά της κ. Μαρίνας Λαμπράκη Πλάκα : «η αισθητική της πρωτοπορίας στηρίχτηκε... σε μια παράδοξη « βούληση αμνησίας», σε μια φανατική πολιτισμική λήθη». Είναι κάπως άτοπο, λοιπόν να κρίνουμε, έναν /μία ζωγράφο μόνο σύμφωνα με το τι νέο έχει να μας δώσει , μπορούμε όμως σίγουρα να εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο μας δίνει κάτι, πόση αλήθεια κρύβει η ματιά του/ της, ποια η λειτουργικότητα αυτού που δημιουργεί και ποια η ουσία του. Θέλω να πιστεύω πως ο Ζαχαρούδης διατηρεί μια παιδικότητα που συχνά μας οδηγεί στη αλήθεια, η ματιά του δεν μένει απαθής, στην συνεχή αλλαγή που μας περιβάλλει, φορμάρει τα δημιουργήματά του με αρκετό συναισθηματισμό αλλά και χιούμορ, και παράγει, τελικά ένα έργο το οποίο γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον στην εξέλιξή του.
Μαρία Α. Αγγελή Θεωρητικός – επιμελήτρια τέχνης Το Μάιο 2004
Επιδράσεις της βυζαντινής δημιουργίας και της αναγεννησιακής μάσκας μπολιάζονται με τη χειρονομία στη ζωγραφική πράξη και οδηγούν – όχι παράδοξα- στην απλοποίηση, ως λιτή δημιουργία. Ο καλλιτέχνης Στέλιος Ζαχαρούδης με έντονη απόδοση των ανθρώπινων χαρακτηριστικών χαρτογραφεί κατ΄ επιλογή πρόσωπα φανταστικά ή πραγματικά, παραμερίζοντας το ρεαλιστικό στοιχείο και προτάσσοντας την υποβλητική αφαίρεση, την ανάγνωση του θεατή και την ψυχική εμπειρία. Οι γραμμές αδρές μεταφέρουν την εσωτερικότητα των προσώπων, τα οποία βγαίνουν προς το θεατή αναζητώντας επικοινωνία. Τα χρώματα καλύπτουν λυρικά τη φιλόξενη σε υλικά μικτής τεχνικής επιφάνεια των έργων, στην οποία τα μάτια πρωταγωνιστούν. In the beginning was the eye ήταν ο τίτλος ταινίας της νεαρής σκηνοθέτιδας Bady Mincle στο τελευταίο πρόσφατο 15νθήμερο νεαρών σκηνοθετών στις Κάννες. Η εναλλαγή ψυχρών – θερμών χρωμάτων και σουρντίνας – έκρηξης στο σχεδιασμό των ματιών αγγίζει το θυμικό. Ανθρωποκεντρικός τα τελευταία χρόνια της δημιουργίας του ο Ζαχαρούδης αποκαλύπτει με ευθύ, άμεσο και ιδιαίτερα προσωπικό ύφος γεγονότα προσώπων. Τα γεγονότα σκέψης, για το Foucault, αναιρούν την υπόθεση του πλαισίου μέσα στο οποίο αναπτύσσονται, προκαλώντας την ευκαιρία για την κατασκευή ενός άλλου πλαισίου. Τα πρόσωπα του Ζαχαρούδη σε πρώτη ανάγνωση έμφορτα σε πόνο, απορία, λύπη ή χαρά προτείνουν ίσως τελικά συναισθηματισμό και χιούμορ στην αντιμετώπιση της ζωής. Η θρησκεία ερμηνεύει τα μεταφυσικά κίνητρα της ζωής με τα σύμβολά της, η φιλοσοφία με την εννοιολογία και την ανάλυση. Η τέχνη επιδιώκει να τα εκφράσει με τον κόσμο των μορφών που δημιουργεί. Η ζωγραφική του Ζαχαρούδη τροχοδρομεί ανθρώπινα τοπία- μοναχικές φιγούρες που τοπιοθετούν βιώματα, αισθήματα, καταστάσεις, μνήμες, εφαλτήρια ταξιδιού ενδοσκόπησης για το θεατή και το δημιουργό.
